Binnenkort gaat het echt gebeuren, we gaan voor de eerste keer in ons leven naar Pompeï! Ik heb al heel vaak met de 4e klas de brief van Plinius gelezen waarin hij de uitbarsting van de Vesuvius en het heldhaftige optreden van zijn oom beschrijft, maar ik heb nog nooit met m’n eigen ogen gezien hoe Pompeï er nu bij ligt. Het schijnt heel indrukwekkend en groot te zijn, maar daardoor ook nogal verwarrend als je er voor het eerst komt, dus ik probeer me een beetje voor te bereiden door infoboekjes te lezen, een route met hoogtepunten te maken en dus ook door het boek ‘Pompeii’ van Robert Harris te lezen.
In deze roman volg je Marcus Attilius, de aquarius die verantwoordelijk is voor het onderhoud van de Aqua Augusta, het aquaduct dat de hele baai van Napels van drinkwater voorziet. Hij heeft deze baan pas net gekregen (nadat de vorige aquarius op mysterieuze wijze was verdwenen), als het water van de Aqua Augusta opeens ophoudt met stromen. Zo begint een race tegen de klok om de mensen in de baai weer van vers drink water te zien, terwijl niemand nog weet dat drinkwater niet hun grootste probleem is op dat moment…
Maar is dat nou erg spannend? Zij weten weliswaar niet wat er gaat gebeuren, maar wij weten het natuurlijk wel. Alle mysterieuze gebeurtenissen in het boek kun je eigenlijk zonder al te hard na te denken verklaren doordat de Vesuvius op uitbarsten staat. Een Dan Brown-achtige ontrafeling van een mysterie hoef je dus niet te verwachten, dus eigenlijk is het jammer dat het boek zo z’n best doet om mysterieus te zijn. Want het avontuur van Marcus Attilius en de natuurlijke en menselijke obstakels die hij moet overwinnen om het aquaduct te repareren zijn meer dan spannend genoeg. En in de tussentijd lees je ook nog allemaal interessante dingen over Romeinse aquaducten, het dagelijks leven in Pompeï en vulkaanuitbarstingen. Dat dat laatste steeds als een beetje pretentieus citaat uit een encyclopedie aan het begin van ieder hoofdstuk staat, moeten we Robert Harris maar vergeven, want hij heeft er wat mij betreft heel knap één verhaal van gemaakt.
Het mooiste aan het boek vind ik dat het je transporteert naar de (soms behoorlijk harde) realiteit van zo’n 2000 jaar geleden. Als het aquaduct kapot is, sterft iedereen van de dorst. Als vrouw ben je eerst eigendom van je vader en dan van je man, die je niet zelf mag uitkiezen en die waarschijnlijk 20 jaar ouder is dan jij. Het leven van een slaaf is maar net iets meer waard dan het leven van een dier en in het geval van prijzige dieren zoals aquariumvissen is het zelfs minder waard. Als je deze droge feitjes zo leest, maakt het misschien niet veel indruk, maar als de personages in het boek hier daadwerkelijk mee te maken krijgen, blijft het je echt wel bij.
Kortom, ben je op zoek naar een boek a la ‘De Da Vinci Code’, dan zou ik deze lekker laten liggen, maar als je geïnteresseerd bent in (Romeinse) geschiedenis en je wilt een keer wat anders lezen dan droge feitjes uit een lesboek of wetenschappelijke literatuur, dan is dit zeker een aanrader. Ook voor mensen die ooit Plinius hebben gelezen is het leuk, want die zullen veel herkennen. Als afsluiter laat ik Marcus Attilius nog even aan het woord over 'zijn' aquaduct, als voorbeeld van hoe mooi het geschreven is en de interessante achtergronden die je te lezen krijgt:
Somewhere far out there, on the opposite side of the Apenninus, the aqueduct captured the springs of the Serinus and bore the water westwards [...] all the way down to the plains of Campania, then around the far side of Mount Vesuvius, then south to the coast at Neapolis, and finally along the spine of the Misenum peninsula to the dusty naval town, a distance of some sixty miles, with a mean drop along her entire lenght of just two inches (5cm) every hundred yards (90m). She was the longest aqueduct in the world, longer even than the great aqueducts of Rome and far more complex, for whereas her sisters in the north fed one city only, the Augusta's serpentine conduit - the matrix, as they called it: the motherline - suckled no fewer than nine towns around the Bay of Neapolis: Pompei first, at the end of a long spur, then Nola, Acerrae, Atella, Neapolis, Puteoli, Cumae, Baiae and finally Misenum. And this was the problem, in the engineer's opinion. She had to do too much.
Ik ben in ieder geval nog van plan om 'Pompeii' van Mary Beard te lezen, maar als iemand nog andere tips heeft, graag!