‘Waar heb ik dat eerder gehoord?’ dacht ik toen een medevrijwilliger vorige week ‘per Bacco!’ riep tijdens de veiligheidscursus die we allemaal moesten volgen (3 middagen van 14:00-19:00, helemaal in het Italiaans, volgens Chiara een prachtig voorbeeld van de ‘mythische Italiaanse bureaucratie'). Het duurde even, maar opeens wist ik weer waar ik deze uitroep van kende! Kennen jullie die Suske & Wiske ‘De kleine postruiter’? (Jij wel toch, Sander?) Eén van de hoofdpersonen daarin is een heel klein mannetje met een heel groot ego dat om de haverklap ontzettend boos wordt. Zijn woede-uitbarstingen beginnen telkens met ‘per Bacco!’ en hij heeft de heel toepasselijke naam Franco Bollo (francobollo = postzegel). Maar nu pas, 20 jaar later, nu ik iemand in levende lijve ‘per Bacco’ heb horen roepen, realiseerde ik me dat Franco Bollo een heel goed gelukt Italiaans stereotype is. Wist ik veel toen ik 8 was 😉 ‘Per Bacco’ betekent overigens letterlijk ‘bij Bacchus’, de Romeinse god van de wijn. Als je het wil vertalen komt het ongeveer neer op ‘verdorie’.
Weet je wat ook een leuk Italiaans scheldwoord is? Cavoli! Het betekent letterlijk ‘kolen’ (ja, die groente) en de betekenis komt volgens mij ook ongeveer neer op ‘verdorie’. Niet erg grof, maar wel duidelijk dat je ergens niet blij van wordt. Het is wel iets erger dan ‘chips’ of ‘potverdriedubbeltjes’, maar je hoeft je niet te schamen om het te zeggen als je oma erbij is. Veel gebruikt in het verkeer bij kleine incidenten of in de file.
Maar nu wil je natuurlijk ook weten hoe je echt grof kan worden. Of niet? Met vaffanculo (spreek uit: baffanculo) kun je bij je oma bijvoorbeeld niet aankomen. Christo zegt dat het letterlijk betekent ‘ga in je eigen reet zitten’ en het is ongeveer vergelijkbaar met ‘godverdomme!’ op je meest woedende manier uitgesproken. Dan is er ook nog faccia merda, letterlijk vertaald ‘schijtgezicht’. Dat kun je maar beter niet tegen je baas zeggen, maar bij Christo op het werk noemen een aantal collega’s elkaar onderling wel zo. Gekke Italianen.
En Christo’s favoriet, die hij werkelijk op elk moment kan gebruiken? Dat is che schifo, letterlijk ‘wat walgelijk’. Dat zeg je dus alleen bij vuilniszakken vol met ranzigheid of bij rottende etensresten. Maar Christo zegt het ook bijvoorbeeld als zijn collega Manuelone iets heeft laten vallen, juist omdat het zo leuk is om de reactie van de Italianen te zien. Wil je je iets minder sterk uitdrukken? Zeg dan che casino, dat betekent ‘wat een zooitje’.
Wel goed hiermee oefenen hè, voor als je van de zomer lekker in Italië op vakantie gaat! 😉
Kun je geen genoeg krijgen van Italiaanse scheldwoorden? Hier vind je er nog meer.
Manja
Jazeker, de kleine postruiter ken ik wel! 8)
Wat ik niet kende is de letterlijke vertaling van vaffanculo. Heel leuk dat ik dat nu wel weet! Vooral omdat ik het woord ook maar al te graag gebruik.
Haha, goed zo, Sander! 😀
Ik heb wel eens in het NRC gelezen dat deze Italiaanse uitdrukking bestaat: Als de straten met pikken waren bestraat, zou je moeder op haar billen lopen.
Ik kwam vandaag langs een Italiaans restaurant. Het heette Bacco per bacco en moest gelijk aan deze blogpost denken!
Groetjes!
Haha, o leuk! 😀 Waar was dat, Isabel?
In den haag
Wat een leuke website! Heb een abo genomen.
Per Bacco is de naam van een zeer goed restaurant in Gent. Kom je een keertje naar onze stad en houd je van de Italiaanse keuken: zeker uitproberen!
We zitten op dit moment thuis aan een glas Bacca Nera, maar dat heeft in eerste instantie niets met Bacchus te maken, maar bij nader inzien toch😉
Ciao