Briscola: het populairste kaartspel in Veneto

Het dialect, eten en drinken: we hebben nu drie van de vier onderdelen van het Veneto starter pack gezien. Als laatste rest ons nog het kaartspel genaamd Briscola. Of Briscola echt het populairste kaartspel in Veneto is, dat weet ik natuurlijk niet. Maar als we hier in Verona zitten te kaarten (giocare a carte), dan is het altijd Briscola. En we zijn fanatiek! Briscola is een perfect spel voor een gezellige avond met familie of vrienden, zelfs nog leuker dan pesten of ezelen.

Hoe werkt het dan, dat Briscola? Als eerste moet je aan een Italiaans kaartspel zien te komen. Italië zou Italië natuurlijk niet zijn als ze gewoon hetzelfde kaartspel zou gebruiken dat in de rest van Europa (behalve Spanje) en in Amerika gebruikt wordt. En Italië zou ook Italië niet zijn als iedere regio het niet net even anders zou doen. In principe bestaat het Italiaanse kaartspel uit vier ‘kleuren’: munten (denari) , bekers (coppe), zwaarden (spade) en stokken (bastoni). Maar in elke regio worden ze anders uitgebeeld. Wij hebben natuurlijk het enige echte Veneto-kaartspel, de carte trevisane, uit Treviso in de buurt van Venetië.

Wél in elke regio hetzelfde is dat het spel bestaat uit de getallen 2 t/m 7 plus een boer (fante, letterlijk: infanterist), een ruiter op z’n paard (cavallo), de koning (re) en de aas (asso). Je zou Briscola dus ook met een gewoon kaartspel kunnen spelen, als je de getallen 8, 9 en 10 eruit haalt. Oké, heb je je (Italiaanse) kaartspel gepakt? Dan gaan we beginnen. Zorg in ieder geval dat je twee tot acht spelers verzameld hebt en dat de kaarten goed geschud zijn. Dan kun je je gaan focussen op het doel van het spel: zoveel mogelijk punten verzamelen. Dat kan door een aas (11p), een drie (10p), een koning (4p), een ruiter (3p) of een boer (2p) in je bezit te krijgen.

Hoe ga je dat doen? Ten eerste door iedere speler drie kaarten te geven. De overgebleven kaarten komen omgedraaid in het midden te liggen en de bovenste daarvan wordt open ernaast gelegd. Dit is de Briscola, die aangeeft welke ‘kleur’ er wint in deze ronde. Dan begint het echte spel.

Iedere speler legt omstebeurt een kaart op. Als niemand een kaart uit de Briscola (bijvoorbeeld munten) heeft gespeeld, dan wint degene die het hoogste nummer heeft opgelegd (van laag naar hoog is van 2 tot aas). Als er wel een kaart uit de Briscola (bijvoorbeeld munten) is gespeeld, dan wint degene die de hoogste kaart van munten heeft opgelegd. Dan is de eerste ronde afgelopen en verzamelt de winnaar de kaarten van deze ronde. Dan trekt iedereen één nieuwe kaart, beginnend met de winnaar. De winnaar mag ook als eerste een kaart opleggen voor de nieuwe ronde. Dit gaat zo door tot alle kaarten op zijn. Degene die uiteindelijk de meeste punten heeft weten te verzamelen, wint het potje.

Simpel toch? Probeer het maar eens uit, er komt verrassend veel tactiek bij kijken. Nog even belangrijk om te weten: je hoeft bij Briscola niet een kaart van dezelfde kleur op te leggen als de eerste speler. Je mag dus zelf kiezen of je munten, bekers, zwaarden of stokken oplegt. Dat is wel even wennen en sowieso is het even een paar keer proberen voordat je de regels begrijpt en überhaupt de verschillende Italiaanse kaarten kunt onderscheiden. Maar als je er eenmaal in zit en de subtiele trucjes van Briscola begint te begrijpen, dan is het alleen nog maar genieten.